Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες μελέτες προσπαθούν να χαρτογραφήσουν πώς η αθλητική ψυχολογία συγκρίνεται με τη συμπεριφορά στα διαδικτυακά καζίνο. Σε πρώτη ανάγνωση, τα δύο πεδία φαίνονται μακρινά: το ένα αφορά προπόνηση, στόχους και σωματική δραστηριότητα, το άλλο περιστρέφεται γύρω από ψηφιακές πλατφόρμες και παιχνίδια τύχης. Κι όμως, σε επίπεδο εγκεφαλικών αντιδράσεων, κινήτρων και διαχείρισης ρίσκου, υπάρχουν ενδιαφέροντα σημεία επαφής.
Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (2023) αναφέρει ότι περίπου το 72% των ανθρώπων που ασχολούνται συστηματικά με τον αθλητισμό νιώθουν σταθερή βελτίωση στην ψυχολογία τους. Την ίδια στιγμή, η χρήση online υπηρεσιών στοιχηματισμού, όπως το στοίχημα live, έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία πενταετία, φέρνοντας στο προσκήνιο ερωτήματα γύρω από τον τρόπο με τον οποίο οι ενήλικες διαχειρίζονται την ένταση, τις προσδοκίες και τον χρόνο οθόνης στις ψηφιακές πλατφόρμες.
Κοινές βιολογικές και συναισθηματικές βάσεις
Ένας από τους βασικούς άξονες σύγκρισης είναι η βιολογία της ανταμοιβής. Στον αθλητισμό, η επίτευξη ενός στόχου – ένα γκολ, μια καλή επίδοση, η βελτίωση χρόνων ή επιδόσεων – ενεργοποιεί συχνά την απελευθέρωση ντοπαμίνης, της ουσίας που συνδέεται με την αίσθηση ικανοποίησης και προόδου. Κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί και σε δραστηριότητες όπου υπάρχει αβεβαιότητα έκβασης και προσμονή για το αποτέλεσμα.
Έρευνες όπως αυτή του Δρ. Παπαδημητριάδη (2024) τονίζουν ότι ο εγκέφαλος αντιδρά με παρόμοιο τρόπο όταν το άτομο βρίσκεται σε ένα γεμάτο γήπεδο ή όταν παρακολουθεί μια ψηφιακή διεπαφή με δυναμικές μεταβολές. Το αίσθημα ανταγωνισμού, η προσμονή και η εναλλαγή έντασης είναι κοινά στοιχεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι δύο εμπειρίες ταυτίζονται, δείχνει όμως πως ο ανθρώπινος οργανισμός έχει σταθερούς μηχανισμούς αντίδρασης σε προκλήσεις και απρόβλεπτες εκβάσεις.
Αυτορρύθμιση, προπόνηση και δομές υποστήριξης
Στον χώρο του αθλητισμού, η ψυχολογία αξιοποιείται συστηματικά. Προπονητές και αθλητικοί ψυχολόγοι δουλεύουν μαζί με αθλητές για να ενισχύσουν τη συγκέντρωση, την ανθεκτικότητα και τη διαχείριση άγχους. Σε πρόσφατες έρευνες, περίπου το 65% των προπονητών σε επαγγελματικό επίπεδο δήλωσαν ότι τα προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης συμβάλλουν ουσιαστικά στον καλύτερο αυτοέλεγχο, ειδικά σε περιόδους πίεσης.
Στο ψηφιακό περιβάλλον, είτε μιλάμε για online παιχνίδια τύχης είτε για ζωντανές υπηρεσίες στοιχηματισμού, ο ρυθμός είναι συχνά διαφορετικός. Τα αποτελέσματα εμφανίζονται άμεσα στην οθόνη, ο χρόνος απόφασης είναι μικρότερος και ο χρήστης χρειάζεται να θέτει ο ίδιος τα όριά του. Εδώ η έννοια της αυτορρύθμισης γίνεται κεντρική: ενημέρωση, διαχείριση χρόνου και ξεκάθαρες προσωπικές γραμμές για το πόσο συχνά και με ποιο τρόπο θέλει κάποιος να συμμετέχει σε τέτοιου τύπου δραστηριότητες.
Ρίσκο, ανταμοιβή και αίσθηση προόδου
Η λογική της ανταμοιβής λειτουργεί διαφορετικά στα δύο πεδία. Στον αθλητισμό, η «ανταμοιβή» συνδέεται συνήθως με προοδευτική βελτίωση. Χρειάζονται εβδομάδες ή μήνες προπόνησης για να βελτιωθεί η αντοχή, η τεχνική ή η τακτική. Η ικανοποίηση, σε αυτή την περίπτωση, έχει χρονικό βάθος και σχετίζεται με αίσθηση ανάπτυξης.
Στα ψηφιακά περιβάλλοντα, αντίθετα, το αποτέλεσμα είναι άμεσο· η πληροφορία για «κέρδος» ή «ζημία» εμφανίζεται μέσα σε δευτερόλεπτα. Πολλοί ενήλικες αναφέρουν ότι αυτό που τους κρατά δεν είναι μόνο το τελικό αποτέλεσμα, αλλά η ίδια η προσμονή, η ένταση της στιγμής. Το σημείο κλειδί εδώ δεν είναι να παρουσιαστεί η μία εμπειρία ως «καλή» και η άλλη ως «κακή», αλλά να γίνει κατανοητό ότι η φύση της ανταμοιβής είναι διαφορετική: μακροπρόθεσμη και δομημένη στον αθλητισμό, άμεση και εντονότερα διαδοχική στις ψηφιακές πλατφόρμες.
Ψυχική ισορροπία και γνωστικές δεξιότητες
Η ενασχόληση με τον αθλητισμό έχει συνδεθεί διεθνώς με βελτίωση ψυχικής ανθεκτικότητας, μείωση συμπτωμάτων άγχους και ενίσχυση της αυτοπεποίθησης. Η ανάπτυξη κινητικών και γνωστικών δεξιοτήτων, η ομαδική συνεργασία και η αίσθηση ότι «χτίζεται» κάτι σε βάθος χρόνου συνθέτουν ένα πλαίσιο που θεωρείται κατά γενική ομολογία υποστηρικτικό για την ψυχική υγεία.
Στα διαδικτυακά περιβάλλοντα, η εικόνα είναι πιο σύνθετη. Από τη μία, η τεχνολογία προσφέρει ευκολία πρόσβασης, εργαλεία ελέγχου και δυνατότητα ψυχαγωγίας από το σπίτι. Από την άλλη, η συνεχής διαθεσιμότητα σημαίνει ότι ο χρήστης χρειάζεται να έχει μεγαλύτερη επίγνωση των συνηθειών του: πόσο συχνά συνδέεται, πόσο χρόνο αφιερώνει, αν τηρεί τα προσωπικά του όρια. Οι ειδικοί τονίζουν ότι όταν αυτές οι παράμετροι είναι ξεκάθαρες, οι ψηφιακές δραστηριότητες μπορούν να ενταχθούν σε ένα ισορροπημένο καθημερινό πλαίσιο, όπως συμβαίνει και με άλλες μορφές ψυχαγωγίας.
Υπεύθυνη στάση και ενημερωμένη επιλογή
Ο διάλογος ανάμεσα στην αθλητική ψυχολογία και τη συμπεριφορά στα διαδικτυακά καζίνο δεν στοχεύει να δαιμονοποιήσει κάποιον χώρο, αλλά να φωτίσει πώς λειτουργούν τα κίνητρα, η διαχείριση ρίσκου και η λήψη αποφάσεων. Η άθληση παραμένει δραστηριότητα με ευρέως αναγνωρισμένα οφέλη για το σώμα και το πνεύμα. Η ενασχόληση με online περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων και υπηρεσιών όπως το live στοίχημα, απαιτεί αντίστοιχη ωριμότητα: γνώση των κανόνων, μέτρο, σαφή όρια και προτεραιότητα στην προσωπική ισορροπία.
Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση είναι βασικό εργαλείο. Όσο καλύτερα κατανοεί κανείς τους μηχανισμούς που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του – είτε μιλάμε για προπόνηση σε αγωνιστικό επίπεδο είτε για χρήση ψηφιακών πλατφορμών – τόσο πιο εύκολα μπορεί να διαμορφώσει μια στάση που συνδυάζει ψυχαγωγία, αυτοέλεγχο και σεβασμό στα προσωπικά του όρια.
Κάνε subscibe στο κανάλι μας για να βλέπεις πρώτος αφιερωματικά βίντεο και συνεντεύξεις
Ακολούθησε το sportsking.gr στο Google News για να μαθαίνεις πρώτος τις ειδήσεις των κορυφαίων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων.
Κάνε Like στη νέα μας σελίδα στο Facebook και μάθε πρώτος τα νέα της αγαπημένης σου ομάδας
